สมัยก่อนทุ่งนามีความอุดมสมบูรณ์ นกหลากหลายนาๆชนิดตามไร่นา การหากินก็แบบง่ายๆทำนาปลูกข้าวไว้กินเอง กับข้าวก็หาปลา หานก หากุ้ง กินแบบเรียบๆตามประสาคนบ้านๆ การเรียกนกกวัก หรือต่อนกกวักตอนกลางคืนสมัยก่อนก็ใช้ขลุ่ยไม้ไผ่เป่าตอนกลางคืน...ตาข่าย 8 เซนติเมตร ตัดไม้ไผ่ยาวประมาณ 5-6 เมตร
ฟ้าเริ่มมืดเริ่มเป่าขลุ่ยเพลงนกกวัก นกกวักก็จะบินมาติดตาข่าย ปัจจุปันใช้ เครื่องเล่น mp3 ต่อลำโพง สะดวกทำกันอย่างแพร่หลาย แต่การต่อนกแบบนี้ทำให้เสียสมดุลทางธรรมชาติอย่างหนัก และผิดกฏหมายตาม พรบ.คุ้มครองสัตว์ป่า 2535 บางพื้นที่จะได้นกจำนวนมาก แต่ปัจจุบันแถวบ้านผมเองนกกวักหาดูยากแล้ว ไม่รู้ว่าล่าจนหมดนก หรือเพราะเลิกทำนามาปลูกยางพารา แต่น่าจะอย่างหลังมากกว่า
นกกวักจะอาศัยตามแหล่งน้ำ หากินลูกปลา ลูกกุ้ง ตั๊กแตน ลูกกบ ลูกเขียด นกกวักจะวางไข่ช่วงระหว่าง เมษายน-กรกฏาคม และบางทีจะวางไข่ 2 ครั้งต่อปี 4-7ฟอง
การดูทำเล การต่อนกกวักตอนกลางคืน หรือแถวภาคใต้คือ "การเรียกนกกวัก" ต้องหาทำเลที่เป็นลานกว้างๆ หรือ ที่เป็นช่อง ทางนกบินได้สะดวก และให้ห่างจากพุ่มไม้หรือต้นไม้(หากบริเวณนั้นมีต้นไม้) เพราะนกจะบินมาเกาะที่ต้นไม้แทนที่จะติดตาข่าย
เรียกนกกวักช่วงไหน เดือนตุลาคม - ปลายเดือนพฤศจิกายน ต้องช่วงเดือนมืดและฝนต้องไม่ตก ประมาณ ขึ้น 1 ค่ำ จนไปถึง แรม 1 ค่ำ
ต่อนกกวักกลางคืนยังไง เวลาตอนเย็นๆ ก่อนค่ำเปิดเสียงนกกวักก่อนสัก 10 นาทีก่อน แล้วค่ำก็เปิดยาวๆเลย เมื่อ20ปีก่อน เปิดตั้งแต่ ค่ำจนหัวรุ่งเลย นกกวักจะมาเป็น ช่วงๆ คืนแรกจะมาไม่เยอะ ช่วง 4-5ทุ่ม ตี1- ตี3 นกจะมาเยอะ ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศ ต้องไม่มีฝนตก มีดาวเต็มท้องฟ้า จะดีที่สุด ห้ามเปิดไฟตอนต่อ
เคยได้นกกวักมากที่สุดกี่ตัว แล้วแต่พื้นที่นะคับ เมื่อ 20ปีก่อน เคยได้สูงสุดคืนละ 30-40 ตัว รวมๆที่เดียว 10 คืน เฉลี่ยได้นกกวักกว่า 300 ตัว แต่เคยได้ยินว่ามีคนไป ต่อนกกวัก ได้คืนละ 80-100 ตัวเลย
# ปัจจุบันนกกวักมีน้อยเนื่องจากสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนไปตามกาลเวลา จากเป็นไร่นา ก็กลายเป็นสวนไม้ยืนต้น ที่อยู่อาศัยนกกวักก็น้อยลง บางคนคิดว่าการ"ล่า"ทำให้จำนวนนกกวักลดน้อยลง แต่มันก็เป็นเพียง 1 เหตุผล แต่เหตุผลหลักจริงๆแล้ว ที่อยู่อาศัย ที่หากิน ของนกกวัก มีน้อย และต้องอยู่ร่วมกับจำนวนประชากรมนุษย์ที่เพิ่มมากขึ้น บวกกับความเป็นอยู่ตามวิถีคนบ้านนอกอย่างเราๆ
บทความนี้สร้างจากเรื่องเล่า
ติดตามเพจ https://www.facebook.com/chanhottTV/